Nymphomaniac (Μέρος A') * * *

Από τον Ιωάννη 'Moody' Λαζάρου

Σκηνοθεσία: Λαρς Φον Τρίερ

Πρωταγωνιστούν: Στέισι Μάρτιν, Σάρλοτ Γκενσμούρ, Στέλαν Σκάρσγκαρντ

124 λεπτά, 2.35:1

Ένα έργο μπορεί να συζητηθεί, πόσο μάλλον να κριθεί, αφού ξεδιπλωθεί ολόκληρο. Το “Nymphomaniac”, όπως προβάλλεται σε δύο μέρη, είναι από τις δυσάρεστες περιπτώσεις που καλείσαι να μιλήσεις για κάτι που έχεις δει μισερό -και με τον κίνδυνο της διάψευσης να ελλοχεύει.

Μεγαλεπήβολο και υπερφιλόδοξο στα σίγουρα, με αποβλεπτικότητα διδακτικής παραβολής (όπως το συνηθίζει ο δημιουργός του), το ορμητικό “Nymphomaniac”, σχετικώς συγκρατημένο σε σεξουαλικό σκανδαλισμό και συχνότερα αισθητικά αποκρουστικό (μια αρμάδα ανδρικών οργάνων στα μούτρα σου δεν είναι και λίγο), πληθωρικά στοχαστικό και ασύστολα σημειολογικό, πατά στη σεξουαλική απελευθέρωση και έναν ιδιότυπο φεμινισμό (μιας άλλης αποκρυφιστικής Λίλιθ) για να εξερευνήσει τα όρια της αμαρτίας -αυτής που και άθεος να δηλώνεις, έχεις πάντα κατά νου- και την ενοχή που γεννά, αλλά και να ανιχνεύσει το βαθύτερο νόημα της Ύπαρξης ψηλαφώντας την ακόρεστη, αδηφάγα, ροπή του ανθρώπου. Μέσο του, οι διηγήσεις μιας αυτοαποκαλούμενης νυμφομανούς και η ψυχαναλυτική, θαρρείς, αποστασιοποίηση ενός φαινομενικά πάνσοφου voyeur που στέκει αντίκρυ της.

Δομημένο σε πέντε κεφάλαια, φέροντας το στομφώδη χαρακτήρα βιβλικής αφήγησης, λιγότερο καλλωπισμένο από τον «Αντίχριστο» και το «Melancholia», διαθέτει ως καλλιτεχνική κορωνίδα έμπνευσης το τελευταίο κεφάλαιο, όπου η σεξουαλική πλήρωση της ηρωίδας ενορχηστρώνεται αριστοτεχνικά ακολουθώντας μεθοδικά την ανάλυση ενός Cantus Firmus του Μπαχ. Με το συναίσθημα, σταθερά, να αναζητάται με μια άνευ όρων καταβύθιση στην εκκωφαντική απουσία του.

Στο μεταξύ, βέβαια, ο Τρίερ έχει εμμείνει σε αρκετές εκούσια γκροτέσκες, και ορισμένες αχρείαστες αυτοπαρωδικές (βλ. τρίτο κεφάλαιο), επιλογές που αποσκοπούν περισσότερο στο να προβοκάρουν το θεατή παρά στο να εξυπηρετήσουν και να ενισχύσουν το μεγαλόπνοο όραμά του.

To be continued…