Salvo (2013) ***

Από τον Ηλία Δημόπουλο

Σκηνοθεσία: Φάμπιο Γκρασαντόνια , Αντόνιο Πιάτσα

Πρωταγωνιστούν: Σαλέ Μπακρί, Σάρα Σεραϊόκο

110’, 2.35:1

Salvo στα ιταλικά σημαίνει αβλαβής, σωσμένος. Παραπέμπει και στην σωτηρία, τη λύτρωση, όχι μόνο την σωματική, αλλά την συνειδησιακή, την ψυχική. Για να μην σου διαφύγει κιόλας, είναι και το όνομα του πρωταγωνιστικού χαρακτήρα, ενός εκτελεστή που πρέπει να καθαρίσει αυτούς που οργάνωσαν δολοφονική απόπειρα κατά του αφεντικού του. Μόνο που ένας από αυτούς που πρέπει να καθαρίσει είναι και η αδελφή του θύτη, η τυφλή Ρίτα, η οποία γεννά στον Σάλβο την εύλογη απορία γιατί να σκοτώσει έναν μάρτυρα που δεν…βλέπει. Και ταυτόχρονα την δυνατότητα να συγχωρεθεί για τα κρίματά του σώζοντάς την.

Ως ταινία είδους το ντεμπούτο των Γκρασαντόνια-Πιάτσα είναι εντελώς προφανής στο μοτίβο της κι εξ’ ίσου αναπάντεχη στην μορφή της. Κι ενώ ξεκινά μ’ ένα μακελειό που σε προδιαθέτει για πυρο(και ποδο)βολητό διαρκείας, έρχεται γρήγορα ένα περίπου δεκάλεπτο στέντικαμ μονοπλάνο να σε βάλει σ’ ένα point of view δράμα δύο παράταιρων ανθρώπων που τους ενώνει η περίσταση και η μοίρα. Από κει κι έπειτα οι νεοφερμένοι Ιταλοί στήνουν στο εγκαταλειμμένο Παλέρμο των ερημωμένων εργοστασίων, των σκραπ χωματερών και των θεοσκότεινων αποθηκών ένα ολιγόλογο θέατρο πάνω στις επιλογές, τον έρωτα και τη λύτρωση. Ολιγόλογο ωστόσο δεν σημαίνει επ’ ουδενί βωβό, μιας και ο ηχητικός σχεδιασμός του έργου είναι περίπου εκπληκτικός, αφηγηματικά καίριος – με όλη τη βία να συμβαίνει εκτός κάδρου – και χαρακτηρολογικά σημαίνων, αφού η τυφλή έχει μοναχά την οξυμένη ακοή της για να βγάλει άκρη και ο Σάλβο έχει κλεισμένα πια τα μάτια της λογικής και ορθάνοιχτα εκείνα που του επιτάσσουν την συνειδησιακή του λύτρωση.

Αν ξεπεράσεις την παλιομοδίτικη αλλά και περιέργως μοντέρνα (και το σινεμά κύκλους κάνει...) λογική των πολύ αργών ρυθμών και των διαρκούντων σταθερών πλάνων, το Salvo θα σε αποζημιώσει με την ζοφερά λαμπερή και βαθιά κινηματογραφική του φόρμα (ιδίως με τον έξοχο ήχο του) που κάνει αυτό που πρέπει να κάνει το καλό σινεμά: Να μεταμορφώνει τα παρόμοια θέματα που ούτως ή άλλως ανακυκλώνονται εκατόν τόσα κινηματογραφικά χρόνια τώρα, σε περιεκτικά αποκυήματα του καιρού τους.

Πρώτο βραβείο στην εβδομάδα κριτικών στο περσινό φεστιβάλ των Καννών.