Σκουριασμένη Πόλη (2013) ***1/2

Από τον Ιωάννη 'Moody' Λαζάρου

Σκηνοθεσία: Σκοτ Κούπερ

Πρωταγωνιστούν: Κρίστιαν Μπέιλ, Γούντι Χάρελσον, Κέισι Άφλεκ, Ζόι Σαλντάνα,

Φόρεστ Γουίτακερ, Γουίλεμ Νταφόε

116’, 2.35:1

Άλλο ένα κεφάλαιο στη μακρά παράδοση της αμερικανικά κινηματογραφούμενης διαβρωμένης ψυχολογίας του βετεράνου πολέμου στη μετα-Ιράκ εποχή (κατ’ αντιστοιχία με τα 70’s και τα 80’s που κυριεύθηκαν από την αντίστοιχη μετα-Βιετνάμ, με χαρακτηριστικά δείγματα τον «Ελαφοκυνηγό» και το «Full Metal Jacket») που αντιστρέφοντας την Κενεντική ρήση έκαναν πράγματα για την πατρίδα τους αλλά αυτή δεν κάνει για εκείνους, αλλά και χαρτογράφηση της απελπισμένης, αφού χωρίς προοπτική, εργατικής τάξης της Πενσιλβανία που μοιάζει ντετερμινιστικά σκάρτο παράγωγο του νοσηρού πολιτικο-οικονομικού της περιβάλλοντος και των καταποντισμένων θεσμών (βλέπε την τοπική αστυνομία και τη δικαστική εξουσία), αυτή η «Σκουριασμένη Πόλη» είναι μια απειλητική υψικάμινος για όσους, παραδομένοι γαρ, καίγονται μέσα της, αλλά φανερώνεται ακόμη πιο τρομακτική για τους (λίγους) άλλους που επιζητούν διακαώς σωτήρια απελευθέρωση από αυτήν –σε υπεράσπιση αυτών, άλλωστε, δεσπόζει και το “Release” των Pearl Jam σε έναρξη και φινάλε.

Ο Θεός συχνά μνημονεύεται, σταθερά όμως είναι απών -μαζί του και ό,τι μπορεί να κυοφορήσει την (έστω, συγκρατημένη) αισιοδοξία για το αύριο- κι έτσι η ζωώδης βία μέλλει να κυριεύσει τα ανθρώπινα, καθώς βρυχάται βάναυσα, από το πρώτο αναπάντεχο πλάνο της ταινίας, κάτω από τη διόλου στιλπνή επιδερμίδα ανθρώπων μόνων και απανθρωπισμένων, ομήρων αυτού του απρόσωπου και ζοφερού συστήματος, απεγνωσμένων (αφού πουθενά δε συνάντησαν τη γνώση), έτοιμων να εκραγούν. 

Η ταινία του Σκοτ Κούπερ (του «Crazy Heart» που δεν είδαμε ποτέ στις ελληνικές αίθουσες) αποτελεί και μια υπογείως μελαγχολική, φανατικά τελετουργική, μελέτη χαρακτήρων σε οριακή κατάσταση. Έτσι, και η κεντρική ιστορία δεσμού αίματος οδηγείται σαν σε ιεροτελεστία στην απόλυτη έκφραση μιας πρωτόγονης, ακατέργαστης αρρενωπότητας- αφού πρώτα σε εναλλάξει στις θέσεις κυνηγού και θηράματος, σε παράλληλες δράσεις. 

Σαν τελικό διακύβευμα, πατροπαράδοτα σε τέτοιες περιπτώσεις, στέκει η αποκατάσταση της (διαπροσωπικής μονάχα) ηθικής τάξης με όρους ενστικτώδους κρίσης και αυτοδίκαιης πρακτικής. Και ο κόσμος συνεχίζει να γίνεται σκοτεινότερος... 

Αν δεν ήταν από πάντα έτσι.