Nostromo Home Cinema 19

Η Επιλογή του Δεκαπενθημέρου

Από τον Χρήστο Ζαφειριάδη

Calvary  ****1/2

Σκηνοθεσία: Τζον Μάικλ Μακντόνα

Πρωταγωνιστούν: Μπρένταν Γκλίζον, Κέλι Ράιλι, Κρις Ο' Ντάουντ, Άινταν Γκίλεν

100’,  2.35 : 1

Το Calvary δεν είναι μια ταινία για τον Θεό και την εκκλησία. Χρησιμοποιεί όμως έναν άνθρωπο του Θεού και της εκκλησίας για να μπορέσει να αναγνωρίσει τα ελαττώματα, τις ατέλειες και τις αρετές των ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που όταν τους γνωρίσεις μια φορά δεν θα ξεχάσεις κανέναν τους, ακόμα κι αν είναι αυτό που πρώτα θα επιθυμήσεις. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ένας καθολικός ιερέας τον οποίο ένας άγνωστος ενορίτης του, αφού του εξομολογηθεί τις σεξουαλικές του αμαρτίες, απειλεί να δολοφονήσει σε μια εβδομάδα, με την απλή δικαιολογία ότι πρέπει να σκοτώσει κάποιον που δεν έχει σφάλει. Η σιωπηλή αποδοχή της μοίρας από τον ιερέα είναι αξιοθαύμαστα ηρωική ενώ ταυτόχρονα δίνει ένα υπόγειο στοιχείο για το τί πρόκειται να ακολουθήσει.

Μέσα στην απεραντοσύνη της Ιρλανδικής επαρχίας (η οποία απλώνεται μεγαλόπρεπα στα περισσότερα πλάνα της ταινίας) θα αναγνωρίσεις όσα κατά καιρούς χαρακτηρίζουν το ανθρώπινό μας γένος. Από την αυθάδικη συμπεριφορά και το λερωμένο κυνισμό μας, έως τον αδηφάγο εγωισμό και τις ξεθωριασμένες αναμνήσεις μιας ζωής που ποτέ δεν ήρθε, ο άνθρωπος ξεγυμνώνεται, εκθέτοντας τις ατελείωτες αμαρτίες και εμμονές της κοινωνίας του. Μια κοινωνία που έχει μάθει να κακοποιεί την παιδικότητα και να κανιβαλίζει αδιάντροπα, χωρίς όμως αυτό να είναι το μεγαλύτερό της πρόβλημα.

Μέσα στην απέραντα εγκαταλελειμμένη ψυχοσύνθεση ενός κόσμου που πονάει μαρτυρώντας κάθε φορά και πιο δυνατά, το σφάλμα του καθενός από μας έχει το δικό του αντίκτυπο στο διπλανό μας. Οι δαίμονες βρίσκονται πάντα δίπλα στον καθένα από εμάς, το θέμα είναι πότε θα τους αναγνωρίσουμε και τελικά πώς θα διαχειριστούμε την νομοτελειακή τους ύπαρξη. Φιλοσοφικά και κοινωνικά διλήμματα του σήμερα θίγονται σχεδόν σε κάθε σκηνή της ταινίας, όμως ο McDonagh ούτε για μια στιγμή δε γίνεται διδακτικός, ούτε για μια στιγμή δε βαραίνει την ατμόσφαιρα, αντίθετα αφηγείται την ιστορία του ισορροπώντας ανάμεσα στο δράμα και το μαύρο χιούμορ, χρωστώντας φυσικά τα περισσότερα στην ερμηνεία του τιτάνιου Brendan Gleeson, το πρόσωπο του οποίου κάποιες φορές προκαλεί χαμόγελα και άλλες είναι ικανό να φέρει δάκρυα στα μάτια.

Κι αν το σφάλμα του ιερέα είναι ότι νόμιζε ότι μπορεί μέσα από το ειλικρινές του ράσο και τον ανεξάντλητο λόγο του (οποιουδήποτε) Θεού να λυτρώσει μια μικρή κοινωνία που έμαθε να κρίνει αδιάκοπα (περιμένοντας με τη σειρά της πότε θα κριθεί), τότε η πίστη για συγχώρεση κλονίζεται και ο συμβολισμός που φοράει η εκκλησία γίνεται στάχτη στα μάτια των περισσότερο απαιτητικών ενοριτών. Άλλωστε, ένας απλός άνθρωπος, όποιο κι αν είναι το ιερατικό του καθήκον, δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος όλου του κόσμου που τον περιβάλλει. Αν όμως αυτό είναι προαπαιτούμενο για να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας, τότε οφείλουμε να νιώθουμε όλοι το ίδιο ένοχοι για τις αμαρτίες και τις αλήθειες που (δεν) εξομολογούμαστε και τον τρόπο που πορευόμαστε στην μικρή αυτή πορεία της ζωής.

Με την κρυφή επιθυμία της συγχώρεσης να βρίσκεται, φυσικά, μίλια και μίλια μακριά μας…

Κυκλοφορούν ακόμη:

Από τον Γιάννη Σμοΐλη

Snowpiercer (2014) ****

Η πολιτική αλληγορία της χρονιάς είναι ένα εξαίσιο φιλμ επιστημονικής φαντασίας που τοποθετεί την ταξική κοινωνία στα βαγόνια ενός τραίνου και την αφήνει να συγκρουστεί (εσωτερικά) με την ένοχη συνείδηση και τα "απορρίμματα" της. Με ένα σύνολο δυνατών ερμηνευτών που πιστεύουν στην αξία αυτού που κάνουν, όσο χρειάζεται για να εμψυχωθεί η εγκεφαλική σύλληψη, μια αψεγάδιαστη, λεπτομερής κατασκευή δυστοπικού σύμπαντος (που απλώνεται, κυρίως, σε ευφάνταστους -και σημειολογικά πλούσιους- εσωτερικούς χώρους) κι έναν αυθεντικά επαναστατικό στοχασμό πάνω στη δυνατότητα απόδρασης από την κυκλικότητα της αιματοβαμμένης ιστορικής διαδρομής, το Snowpiercer έχει τα φόντα για να θεωρείται από τώρα instant classic στο είδος του. Κι όχι μόνο από τους μαρξιστές.

The Raid 2: Berandal (2014) ***

Το πρώτο The Raid χαρακτηρίστηκε από αρκετούς, καλύτερη ταινία δράσης των τελευταίων είκοσι χρόνων. Πέρα από το εντελώς ωμό και στην εντέλεια χορογραφημένο ξύλο, είχε να περηφανεύεται και μια ωραία ατμόσφαιρα, χάρη στο θέμα του εγκλεισμού μιας ομάδας επίλεκτων μπάτσων σε κτιριακό συγκρότημα διευθυνόμενο από αιμοδιψή γκάνγκστερ. Φαίνεται πως ο σκηνοθέτης Gareth Evans υποτίμησε τη σημασία του δεύτερου αυτού στοιχείου κι έτσι το sequel του The Raid, διαθέτει μεν εντυπωσιακά βίαιες και άψογα μονταρισμένες σκηνές συμπλοκών (στα όρια του gore) αλλά μειωμένο σασπένς, απ' τη στιγμή που επιλέγει να κινηθεί σε λιγότερο "καρπεντερικούς" δρόμους για χάρη μιας πιο "σκορσέζικης" δραματουργίας που θυμίζει το The Departed. Ακόμα κι έτσι όμως, ρίχνει μερικές "ψιλές" στους περισσότερους Αμερικάνους σκηνοθέτες δράσης που δουλεύουν αυτή τη στιγμή.

Noah (2014) **1/2

Ο κατά Aronofsky Νώε, είναι οπωσδήποτε εντυπωσιακός, μεγαλεπήβολος και σκοτεινός (όσο μπορεί μια παραγωγή τέτοιου μεγέθους να είναι σκοτεινή). Αλλά κι αυτούς που δεν διακρίνουν τόσο καθαρά τον δημιουργό του Fountain, του Wrestler και του Black Swan πίσω από το επικό εγχείρημα, δεν μπορείς να τους αδικήσεις. Αν και μπορείς να τους απαντήσεις ότι θα ήταν ευχής έργον αν οι πιο πολλοί ανεξάρτητοι που "απορροφήθηκαν" από το σύστημα, μπορούσαν να μεταφέρουν στα στουντιακά τους projects, αν όχι ακριβώς τις προσωπικές εμμονές και την ιδιαίτερη γραφή τους, τουλάχιστον μια αύρα ανυποχώρητης καλλιτεχνικής εντιμότητας, όπως το κάνει ο αυτός. Που δεν αφήνει ποτέ το υλικό του να εκπέσει σ' ένα αμιγώς εμπορικό ή θρησκόληπτο προϊόν, ακόμα κι όταν το σενάριο που συνυπογράφει, συχνά τον εκθέτει.

Alien (1979) *****

Μνημείο τόσο του σινεμά τρόμου όσο και του είδους του sci-fi, ένα από τα δύο αδιαφιλονίκητα αριστουργήματα του Ridley Scott (το άλλο είναι σαφώς το Blade Runner), 35 χρόνια μετά την πρώτη προβολή του δεν έχει χάσει στο ελάχιστο τη δύναμη του να τρομοκρατεί και να σοκάρει. Κι όμως το Alien δεν είναι απλά μια τεράστια ταινία του Φανταστικού, είναι και μια από τις σημαντικότερες φιλμικές παραβολές για τους απωθημένους φόβους της μητρότητας, την απειλή της επιστροφής, προπολιτισμικών τρόμων που η τεχνολογική επιβολή στη φύση δεν κατάφερε να εξαφανίσει εντελώς (το διάστημα συμβολίζει τη μόνη περιοχή που δεν έχει κατακτηθεί απ' την εκλογικευτική διαδικασία κι έτσι χρησιμεύει σαν ιδανικό φόντο για μια καταβύθιση στη φρίκη που προκαλεί το άγνωστο), την υπεροχή του ενστίκτου έναντι της συνείδησης. Συνυπολογίζοντας το γεγονός ότι παραμένει ένα κομψοτέχνημα υπαινικτικότητας, ρυθμού και αφηγηματικής μαστοριάς, δε θες τίποτα άλλο για να το χαρακτηρίσεις διαχρονικό.