Paper Flowers (1959)

Από τον Τάσο Μελεμενίδη

Σκηνοθεσία: Guru Dutt

Παίζουν: Guru Dutt, Waheeda Rehman

148’, 2.35:1

Η πρώτη ταινία που γυρίστηκε σε Cinemascope στην Ινδία είναι μια από τις πιο θαρραλέες, αλλά και άρτιες ταυτόχρονα, παραγωγές που γυρίστηκαν στα χρυσά χρόνια του σινεμά της χώρας. Αν και στην επιφάνεια μοιάζει με ένα κοινό μελόδραμα που αφηγείται μια καταραμένη σχέση, αποτελεί την πιο προσωπική δουλειά του Guru Dutt, ηθοποιού και σκηνοθέτη που δούλεψε με μεγάλη επιτυχία μέσα στη δεκαετία του '50. Προσωπική, γιατί στα χρόνια που ο Satyajit Ray απέρριπτε σταδιακά την αισθητική του Bollywood, αυτός  προσπάθησε να κάνει το ίδιο με ένα φιλμ όμως που άνηκε στο είδος της αλλά λειτουργούσε ρεβιζιονιστικά, εκδηλώνοντας την απαισιοδοξία του σκηνοθέτη για το κινηματογραφικό μέλλον. Φυσικά κάτι τέτοιο διόλου εκτιμήθηκε από το κοινό και η ταινία πάτωσε εμπορικά.

Παράλληλα είναι και ένα από τα πιο εκλεκτά φιλμ πάνω στην κινηματογραφική δημιουργία. Η ταινία αφηγείται τις μνήμες ενός σκηνοθέτη που περπατά μόνος στην εναρκτήρια σκηνή σε ένα άδειο, σκονισμένο κινηματογραφικό στούντιο, και θυμάται το παρελθόν, τότε που αν και ήταν αναγνωρισμένος σκηνοθέτης, το αριστοκρατικό περιβάλλον της συζύγου του εξακολουθεί να τον κατακρίνει. Στα γυρίσματα του νέου του φιλμ  ανακαλύπτει και επιβάλλει μια άσημη ηθοποιό, που μετατρέπεται σε μεγάλη σταρ, ενώ η καριέρα του ίδιου αρχίζει να καταρρέει. Ο Dutt κρατά και τον πρωταγωνιστικό ρόλο, δίνοντας ημιαυτοβιογραφικό χρώμα στην ταινία, ενώ οι σκηνές που τον δείχνουν μαζί με την ηθοποιό του μέσα στο στούντιο είναι από τις ωραιότερες στην ιστορία του ινδικού σινεμά, με έξοχους φωτισμούς και χρήση της ασπρόμαυρης φωτογραφίας. Η απόρριψη όμως της ταινίας από το κοινό, ήταν δυστυχώς και η αφορμή για ένα σενάριο όπου η ζωή μιμήθηκε την τέχνη. Την κατάθλιψη του ήρωα ακολούθησε η κατάθλιψη του ίδιου του σκηνοθέτη, που δεν μπόρεσε να ξαναβρεθεί πίσω από την κάμερα μετά την εμπορική αποτυχία της ταινίας, με αποτέλεσμα την αυτοκτονία του το 1964.