Ταινίες 2013 (Μέρος Δεύτερο)

Από την Ομάδα του Nostromo

10. ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΛΟΦΟΥΣ (DUPA DEALURI)

του Κριστιάν Μουντζίου

Πίσω από τους λόφους της οργανωμένης θρησκοληψίας κατοικεί ο θεοσεβής παραλογισμός. Εκεί, στις μοναχικές και παγωμένες βουνοκορφές μιας πολύπαθης Ρουμανίας (και κατ΄ επέκταση, Ευρώπης) λαμβάνει χώρα η αποκαθήλωση της ανθρώπινης λογικής. Με βραδυκίνητο, κυνικό και καθηλωτικό τρόπο, ο Mungiou αφηγείται την αληθινή ιστορία δυο κοριτσιών που μεγάλωσαν μαζί αλλά έπεσαν θύματα της κοινωνικής τους αποδόμησης, χώρισαν και ξαναβρέθηκαν μετά από χρόνια, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα ενός αφανούς Θεού. Ενός βάρβαρου Θεού που υποτάσσει τους πιστούς και τους κρατά αλυσοδεμένους στα πιστεύω τους, μέχρι να έρθει η στιγμή που θα τους σταυρώσει για κάθε ένα από τα 464 αμαρτήματα που τους χάρισε και βαραίνουν αθεράπευτα την  ανθρώπινη ψυχή τους.

X.Z.

09. Ο ΛΥΚΟΣ ΤΗΣ WALL STREET (THE WOLF OF WALL STREET)

του Μάρτιν Σκορσέζε

Φορώντας τη μάσκα μιας ξεκαρδιστικής κωμωδίας, ο Scorsese παραδίδει το πιο πικρό "κατηγορώ" του απέναντι στο παγκοσμιοποιημένο αμερικάνικο όνειρο. Το πολιτικό του σχόλιο είναι ευθύ κι επίκαιρο όσο ποτέ, ενόσω ο ίδιος στέκει ασυμβίβαστος στη σκηνοθετική του γραφή, μακριά από εύκολες λύσεις και προφάσεις ωριμότητας, φαινόμενα συνηθισμένα για τους καλλιτέχνες της ηλικίας του. Υιοθετώντας το αγαπημένο του όχημα της ανόδου και της πτώσεως, θα αγγίξει τα ύψη ενός Goodfellas ή ενός Casino και θα θυμίσει (για μία ακόμα φορά) ποιος είναι ο καλύτερος στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ποιος άλλος θα είχε το θάρρος να στήσει ένα μεγάλο "καθρέφτη" στο τελευταίο πλάνο της ταινίας του και να αναγκάσει τους θεατές να αντικρίσουν την πιο απεχθή πλευρά της κοινωνικής τους ύπαρξης;

Α.Π.

08. ΧΑΜΕΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (TABU)

του Μίγκελ Γκόμεζ

Ο Γκόμεζ νοσταλγεί χαμένους παραδείσους στους οποίους ασέλγησε ο δυτικός πολιτισμός, μέσω της αποικιοκρατίας, παρουσιάζοντας όχι κάποια καταστροφή τοπίου, αλλά την καταστροφή ανθρώπων που δεν μπόρεσαν να ζήσουν τον έρωτα όπως τον ονειρεύτηκαν. Το εξωτικό αυτό παραμύθι, είδος “πεθαμένο” για το σινεμά εδώ και δεκάδες χρόνια μας προσφέρεται με αφήγηση από το παρελθόν, από τα χρόνια της ακμής του, και με κλείσιμο του ματιού στο αξέχαστο ομώνυμο φιλμ του Μουρνάου που δίνει την έμπνευση για το τρίτο και τελευταίο μέρος της ταινίας, αυτό που πραγματικά την απογειώνει.

Τ.Μ.

07. Η ΖΩΗ ΤΗΣ ΑΝΤΕΛ (LA VIE D’ ADELE)

του Αμπντελατίφ Κεσίς

Υπάρχει μια σπάνια κάστα ταινιών με την ικανότητα να διαγράφουν μονομιάς, άμα τη εμφανίσει τους, ό,τι παρεμφερές αντικρίσαμε ποτέ στην μεγάλη οθόνη. Το αριστούργημα του Kechiche ήρθε για να αποτελέσει τον οδηγό για έναν καινούριο, ελεύθερο κινηματογράφο όπου η ωμή, επώδυνη ειλικρίνεια συνυπάρχει με τον ενστικτώδη λυρισμό της καθημερινότητας. Για πρώτη φορά, το σινεμά θα αγκαλιάσει άφοβα τη σωματική αλήθεια του έρωτα, δίχως μάλιστα να αγνοήσει τις κοινωνικοπολιτικές του προεκτάσεις. Το τελευταίο, μαζί με τα κοντινά πλάνα και την ανύψωση της διάρκειας σε επιταγή αισθητική, είναι συνώνυμα της υπογραφής του σημαντικότερου auteur στη Γαλλία του 21ου αιώνα.

Α.Π.

06. ΟΛΑ ΧΑΘΗΚΑΝ (ALL IS LOST)

του Τζέι Σι Τσάντορ

Όσον αφορά το σινεμά ας γίνει μια διάκριση ανάμεσα σε κείνους που πάνε να διαβάσουν μια ταινία σαν βιβλίο που μάθαν στο σχολειό και στους υπόλοιπους που βλέπουμε σινεμά προσδιορίζοντας τον Xαρακτήρα μέσα από την δράση κι όχι τα λόγια του, που η αναστολή της δυσπιστίας μας είναι αναπόδραστη ανάγκη και η δυνατότητα διακτινισμού στον συναισθηματικό χωροχρόνο του έργου (που ξέρει να το κάνει καλά), άμεμπτη.

Για μας τότε, το All is Lost είναι μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές δημιουργίες που συνέβησαν ποτέ. Και, πιο σημαντικά, είναι η καλύτερη μεταφορά της Ανθρώπινης τραγωδίας σ’ ένα σύμπαν στο οποίο θα πεθαίναμε να έχουμε εμφυσήσει την ανίκητη ελπίδα μας για Θεό.

Η.Δ.

5. ΤΟ ΤΕΛΕΙΟ ΧΤΥΠΗΜΑ (LA MIGLIORE OFFERTA)

του Τζουζέπε Τορνατόρε

Tραγική ειρωνεία έχουμε όταν ο ήρωας αγνοεί την αλήθεια, την οποία γνωρίζει ο θεατής. Στο The Best Offer γνωρίζεις την κατάληξη από πριν, όχι γιατί η πλοκή του είναι προβλέψιμη, όπως θα σου πουν οι απανταχού καλοθελητές, αλλά επειδή σου την δίνει στο πιάτο ο Τορνατόρε, ώστε να αγωνιάς για την τύχη του ήρωα, να εκλιπαρείς να μην ανοίξει την πόρτα, όταν έρθει η ώρα. Η «αλήθεια» που γνωρίζεις εσύ όμως, δεν έχει καμία σχέση με την δική του. Και με ποιο δικαίωμα θα τον κακολογήσεις, όταν επιλέγει να ζήσει στην «αλήθεια» του και να περιμένει; Αν θες να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου, οφείλεις να του υψώσεις το ποτήρι. Κι ας περιμένει ακόμα…

Γ.Β.

4. PRISONERS

του Ντενί Βιλνέβ

Το Prisoners αποτελεί, στη συνείδηση του γράφοντα, την πιο «βαρβάτη» είσοδο στη διάσταση των αριστουργημάτων είδους που πραγματοποιήθηκε φέτος. Είναι η κάθετη, αλύγιστη σοβαρότητά του, η λιγομίλητη αρχοντιά των μεγαλόπρεπων κάδρων του, το ανυποχώρητο σκοτάδι της μορφής και του περιεχομένου του, η –επιτέλους ουσιαστική- διάθεση του να πραγματευθεί με όρους ζεστά κινηματογραφικούς, κι όχι δοκιμιακά εγκεφαλικούς, το ζήτημα του ψυχολογικού, κοινωνικού, μεταφυσικού και ιδεολογικού εγκλεισμού, είναι όλα αυτά κι ακόμα περισσότερα που το καθιστούν τόσο ακαταμάχητα γοητευτικό.

Εδώ έχουμε να κάνουμε με το σπάνιο εκείνο είδος ταινίας που γεννιέται εκεί που τέμνεται μια πολύ ξεκάθαρη, πολύ συγκεκριμένη, καλλιτεχνική πρόθεση και η μεγαλειώδης -όταν είναι αλάθητη όπως στο φιλμ του Βιλνέβ- αίσθηση του κινηματογραφικού σασπένς.

Γ.Σ.

3. ΛΙΝΚΟΛΝ (LINCOLN)

του Στίβεν Σπίλμπεργκ

Από εκείνες  τις ταινίες που στρέφουν τον θεατή προς τον δρόμο του ηθικού κι ενάρετου πολίτη, αυτή εδώ ίσως να είναι η σημαντικότερη, επειδή αναφέρεται στο υπαρκτό πρότυπο αυτού του πολίτη. Ο οποίος πολίτης -ο ηγέτης πολύ περισσότερο- δεν θα διστάσει να πάρει δύσκολες αποφάσεις, που ενδεχομένως να εναντιώνονται στα πιστεύω του, προκειμένου να πετύχει την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αποφάσεις που θα απέφευγε μόνο σε έναν κόσμο που η ισονομία θα ήταν αυτονόητη. 

Θεόπνευστη ερμηνεία από τον Ντέι Λιούις κι ένα σενάριο τόσο μεστό, που αναγκάζει τον μετρ της εικόνας για πρώτη φορά στην καριέρα του να κατεβάσει τους τόνους και να υποστηρίξει τον Λόγο διακριτικά.

Μέθεξη.

Γ.Β.

2. GRAVITY

του Αλφόνσο Κουαρόν

Στο αχανές κι απέραντο του διαστήματος βιώνεις την αιχμαλωσία, αφού δεν υπάρχει η ευλογημένη βαρύτητα για να πατήσεις στα πόδια σου και να κάνεις τις ελεύθερες επιλογές σου. Κι όταν βρεθείς (συναισθηματικά) εκεί, αρχίζεις να εκτιμάς περισσότερο τις δυνατότητες της ζωής εδώ, κι έτσι κόβεις τον (όποιο) ομφάλιο λώρο και αναγεννάσαι.

Με κέλυφος διαστημικού έπους στα όρια του τεχνικού (ούτε στιγμή να φθίνει σε τεχνητό) θαύματος και μιλώντας φαρσί τη γλώσσα της εικόνας, ο Κουαρόν -αυτός ο λάτρης των δυναμικών μονοπλάνων και της μαχητικής πλευράς του ανθρώπου- δημιουργεί ένα συμπαγές (και υπερπολύτιμο) rollercoaster συγκινήσεων, που ρέει χορογραφημένα θαρρείς, για να ανάψει τη σπίθα για μια νέα γενιά εραστών του κινηματογράφου.

Ι.Μ.Λ.

01. Η ΤΕΛΕΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑ (LA GRANDE BELLEZZA)

Του Πάολο Σορεντίνο

Η Τέλεια Ομορφιά, από άλλους ψηλότερα κι άλλους χαμηλότερα, ψηφίστηκε σύσσωμα στον Nostromo. Ίσως γιατί πέρα από τις επικρίσεις εκείνων που βλέπουν έναν παρωχημένο, ίσως νοσηρό – ή ακόμα και βαρετό (…) – ελιτισμό, υπάρχει μια καρδιά που χτυπά σημαίνοντα μέσα στην ασθενική (από την ηλικία) και φοβισμένη (απ’ τους καιρούς) κράση της. Κι εμείς εδώ, έστω και με τις εκ προοιμίου αποτυχίες μας, έχουμε μια ίδια.

Όλοι, αργά ή γρήγορα, θα ‘ρθουν αντιμέτωποι με την Ομορφιά, με κείνο που αλάθητα τους κάνει ως τα έγκατα να νοιώθουν πως ανήκει το είναι τους. Ο Τζεπ Γκαμπαρντέλα, ένας γερασμένος Γουόλτερ Μίτι που δείλιασε ν’ ακούσει τον Major Tom από το δικό του κορίτσι, φτάνει στο ακανθώδες όριο του καλόβολα παρηκμασμένου βίου του κι αποφασίζει ν’ ανταλλάξει την κατακτημένη γοητεία της ασφαλούς του ευφυολογίας, μ’ ένα τελευταίο bid όχι στην ίδια την Ομορφιά – αυτή χάνεται ανεπιστρεπτί όταν της γυρίσεις την πλάτη κι ο χρόνος παρέλθει – αλλά την (περηφανώς δυσοίωνη) αναζήτησή της μέσω της τέχνης του να πάψεις ν’ αρνείσαι στην ψυχή σου τον χώρο της.

Η.Δ.

Προσωπικές Λίστες:

Γιάννης Βασιλείου

1. Lincoln

2. The Wolf of Wall Street

3. La Migliore Offerta

4. Gravity

5. Prisoners

6. All is Lost

7. La Vie d’ Adele

8. Rush

9. La Grande Bellezza

10. Tabu

Ηλίας Δημόπουλος

1. All is Lost

2. Lincoln

3. La Grande Bellezza

4. Gravity

5. The Secret Life of Walter Mitty

6. Prisoners

7. The Company you Keep

8. Rush

9. La Migliore Offerta

10. Lone Ranger

Χρήστος Ζαφειριάδης

1. The Broken Circle Breakdown

2. Dupa Dealuri

3. La Migliore Offerta

4. Prisoners

5. La Grande Bellezza

6. Only God Forgives

7. Django Unchained

8. Lincoln

9. Frances Ha

10. This is the End

Ιωάννης 'Moody' Λαζάρου

1. Gravity

2. La Grande Bellezza

3. Argo

4. The Secret Life of Walter Mitty

5. Prisoners

6. Before Midnight

7. No

8. Lincoln

9. All is Lost

10. Tabu

Τάσος Μελεμενίδης

1. Tabu

2. Before Midnight

3. La Vie D' Adele

4. Gravity

5. Lincoln

6. La Grande Bellezza

7. The Best Offer

8. Frances Ha

9. The Sessions

10. The Grandmaster

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

1. La Vie d'Adèle

2. The Wolf of Wall Street

3. V Tumane

4. Dupa Dealuri

5. Blue Jasmine

6. La Grande Bellezza

7. Tabu

8. No

9. Biancanieves

10. Venus à la fourrure

Γιάννης Σμοΐλης

1. La Grande Bellezza

2. All Is Lost

3. Prisoners

4. La Migliore Offerta

5. Rush

6. Miss Violence

7. Le Passe

8. La Vie D’ Adele

9. Gravity

10. Blue Jasmine